Stand van zaken
Een chronologisch overzicht van belangrijke Nederlandse open access en open science successen.
Begin 2022 heeft het UKB consortium een aantal ‘read and publish’ contracten met belangrijke uitgevers vernieuwd. De Nederlandse universitaire gemeenschap en de academische ziekenhuizen hebben via deze deals zowel toegang tot vele duizenden wetenschappelijke tijdschriften, als het recht om zonder extra kosten open access te publiceren in de tijdschriften waarvoor licenties zijn afgesloten. Hierdoor worden de resultaten van wetenschappelijk onderzoek wereldwijd zonder barrières toegankelijk voor iedereen.
In samenwerking met de repository managers van wetenschappelijke instellingen en de vele onderzoekers in Nederland zijn nu 900.000 wetenschappelijke publicaties via NARCIS open access toegankelijk! In 10 maanden tijd is dit bestand met 100.000 publicaties gegroeid. NARCIS is een dienst van DANS - Data Archiving and Networked Services.
Met zeven wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van sociale en geesteswetenschappen is vandaag het open access platform Openjournals.nl van start gegaan. Dit nieuwe, laagdrempelige platform biedt in Nederland uitgegeven tijdschriften de mogelijkheid om duurzaam open access te publiceren.
NWO heeft een nieuw financieringsinstrument geïntroduceerd om Open Science te stimuleren. In aanmerking komen initiatieven op het brede terrein van Open Science; manieren om meer open access te gaan publiceren, data te ontsluiten en te delen, of het bewerkstelligen van een cultuuromslag binnen de organisatie naar Open Science.
In samenwerking met de universiteiten en andere onderzoeksinstellingen zijn nu via NARCIS ruim 800.000 wetenschappelijke publicaties open access toegankelijk! Het repository-team van de bibliotheek van de TU/Delft heeft ervoor gezorgd dat die grens van 800.000 open access publicaties werd overschreden. Van TU/Delft zijn ruim 52.000 publicaties vindbaar via NARCIS, bijna allemaal open access. Onder deze ruim 800.000 zijn 332.000 tijdschriftartikelen en ruim 87.000 proefschriften. De publicaties zijn afkomstig van alle Nederlandse universiteiten, HBO-Kennisbank (publicaties van lectoren van 26 hogescholen), KNAW, NWO en andere wetenschappelijke instellingen, in totaal 38 repositories.
Er zijn nu 750.000 open access publicaties toegankelijk via NARCIS, het nationale platform voor wetenschappelijke informatie open access publicaties, waarvan 305.000 artikelen. Ruim 48.000 publicaties dateren uit 2019. De publicaties bevinden zich in de repositories van alle Nederlandse universiteiten, KNAW, NWO en andere wetenschappelijke instellingen, zoals RCE -Archeologische rapporten, Naturalis Biodiversity Center, TNO, RIVM en HBO-Kennisbank (26 Hogescholen), in totaal 37 instellingen.
Er zijn nu 700.000 open access publicaties toegankelijk via NARCIS, het nationale platform voor wetenschappelijke informatie open access publicaties, waarvan 287.000 artikelen en 140.000 rapporten en 82.000 proefschriften.
Op 31 mei 2019 zijn de herziene richtlijnen voor implementatie van Plan S gepubliceerd. Plan S vereist dat alle publicaties voortkomend uit onderzoek dat gefinancierd wordt door onderzoekfinanciers die zijn aangesloten bij cOAlition S open access gepubliceerd worden. In Nederland is NWO (inclusief ZonMW) lid van cOAlition S en zij zal Plan S vanaf 2021 implementeren.
De pilot 'You share, we take care' is gestart. In samenwerking met onderzoekers gaan de universiteiten publicaties op basis van de Nederlandse auteurswet na 6 maanden wereldwijd zonder barrières wereldwijd beschikbaar maken.
Bij Oxford University Press (OUP) kunnen corresponderende auteurs van bijna alle Nederlandse universiteiten en umc’s de komende twee jaar zonder extra kosten hun artikelen gratis toegankelijk maken voor iedereen.
Na afloop van de internationale open access week heeft de VSNU, de Vereniging van Nederlandse Universiteiten, de tussenstand van het percentage open access over 2017 bekend gemaakt. Bijna 23.000 peer-reviewed artikelen van Nederlandse wetenschappers zijn voor iedereen open access beschikbaar.
Op 4 september maakte cOAlition S, een internationale groep van onderzoeksfinanciers waaronder NWO, een plan bekend voor de versnelling van de transitie naar open access. Kern van het plan is dat vanaf 1 januari 2020 alle publicaties voortkomend uit financiering van deze onderzoeksfinanciers gepubliceerd moeten worden in open access tijdschriften en open access platforms.
Er zijn nu meer dan 630.000 wetenschappelijke open access publicaties toegankelijk via NARCIS, waaronder ruim 250.000 tijdschriftartikelen, 136.000 rapporten en ruim 58.000 proefschriften. De publicaties zijn te vinden in 33 repositories van Nederlandse universiteiten, KNAW, NWO en andere wetenschappelijke instellingen, zoals Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE), Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), TNO, Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg NIVEL en 25 Hogescholen, die zijn aangesloten bij HBO-Kennisbank.
VSNU is met uitgever Wolters Kluwer een contractverlenging overeen gekomen waarin ook afspraken gemaakt zijn over open access publiceren.
Oxford University Press (OUP) en de Nederlandse universiteiten zijn een nieuwe big deal overeengekomen, waarvan ook publiceren in open access onderdeel is. Dit is de eerste keer dat deze uitgever deze stap zet.
De VSNU en uitgever Springer hebben een nieuwe deal afgesloten waarin ook afspraken zijn gemaakt over open access publiceren door wetenschappelijke auteurs van de Nederlandse universiteiten. De deal loopt 4 jaar en per jaar mogen 2.080 artikelen in open access gepubliceerd worden.
De Universiteit Utrecht heeft haar nieuwe Open Science Programme 2018-2020 ter goedkeuring naar het College van Bestuur gestuurd. Op de conceptversie 0.7, toegankelijk via website van de UU, kan nog commentaar worden gegeven.
Bij University Tilburg is het Open Science plan inmiddels goedgekeurd door het College van Bestuur en de Universiteitsraad. Het TiU Open Science plan, Action Plan Open Science for Tilburg University Strategy 2018-2021, is gedeponeerd in Zenodo.
Voormalig rector-magnificus van de Technische Universiteit Delft, Karel Luyben, is door de stuurgroep van het Nationaal Platform Open Science benoemd tot Nationaal Coördinator Open Science. In deze nieuw gecreëerde rol gaat hij zich de komende twee jaar inzetten om de Nederlandse ambities voor open science te realiseren en om de voortrekkersrol van ons land op dit terrein te versterken.
De landelijke Journal browser geeft een overzicht van de tijdschriften waarin open access gepubliceerd kan worden, en welke (kortings)regelingen er gelden.
De Vereniging van Nederlandse Universiteiten (VSNU) heeft het initiatief genomen voor een publicatiecampagne over open access. De campagne richt zich op de Nederlandse onderzoekers. In 2020 moeten alle publicaties van Nederlandse wetenschappers in open access beschikbaar zijn. Een aantal promovendi en gerenommeerde wetenschappers van Nederlandse universiteiten hebben aan de campagne meegewerkt. Zij staan afgebeeld op de posters en banners die vanaf openaccess.nl gedownload kunnen worden onder het tabje ‘Meer weten’ – ‘Promotiemiddelen’.
In het regeerakkoord 'Vertrouwen in de toekomst' van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn open science en open access de norm in wetenschappelijk onderzoek.
Vanaf 1 juni 2017 kunnen onderzoekers verbonden aan Nederlandse universiteiten open access publiceren in 339 hybride tijdschriften en 17 volledig open access tijdschriften van CUP.
De campagne heeft tot doel onderzoekers te informeren over de verschillende mogelijkheden die er zijn om hun publicaties in open acces te publiceren. De Nederlandse universiteiten hebben hierover met een aantal uitgevers afspraken gemaakt. Ook de voordelen voor de wetenschap komen in beeld.
Sinds maart 2017 geeft de wetenschapsportal NARCIS toegang tot ruim 500.000 wetenschappelijke open access publicaties, afkomstig van Nederlandse universiteiten, KNAW, NWO en andere wetenschappelijke instellingen.
Op 14 oktober 2016 is de informatie over uitgeversdeals in Nederland op Openaccess.nl sterk verbeterd.
De VSNU heeft met de American Chemical Society (ACS) een akkoord bereikt over open access publiceren. Vanaf 2017 worden alle nieuwe artikelen die een auteur verbonden aan een Nederlandse universiteit indient bij ACS zonder extra kosten open access gepubliceerd.
De Nederlandse universiteiten en uitgeverij John Wiley and Sons Inc. hebben een akkoord bereikt waardoor wetenschappelijke medewerkers van de universiteiten de mogelijkheid krijgen om hun artikelen in open access te publiceren in ongeveer 1.400 tijdschriften van deze uitgever.
De deal loopt drie jaar en gaat in per 1 januari 2016.
Alle publicaties waarvoor NWO OA subsidie beschikbaar stelt moeten op het moment van publicatie direct in open access toegankelijk zijn in een volledig open access tijdschrift. Voor publicaties in hybride tijdschriften, waarin slechts een aantal artikelen voor iedereen wereldwijd toegankelijk zijn, geeft NWO vanaf 1 december 2015 geen vergoeding meer.
Taalwetenschappers publiceren artikelen voortaan in betaalbaar open access en nemen tijdschriften in eigen beheer.
Veel Nederlandse academische instellingen organiseren activiteiten van 19-23 oktober.
Een overzicht vindt u in onze nieuwsrubriek.
Op 1 september 2015 is deze website helemaal vernieuwd, met een fraaie vormgeving en bijgewerkte inhoud.
Na de Tweede Kamer heeft nu ook de Eerste Kamer het amendement van het lid Taverne aangenomen. De Auteurswet geeft nu wettelijk invulling aan de behoefte van wetenschappelijke auteurs om de resultaten van hun onderzoek in open access wereldwijd beschikbaar te stellen.
UKB, het samenwerkingsverband van dertien universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek, heeft de doelen van The Hague Declaration onderschreven door de declaratie gezamenlijk te ondertekenen.
Uitgeverij SAGE en de Nederlandse universiteiten hebben een tweejarig akkoord over de transitie naar open access.
Het College van Bestuur van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) kiest voor de groene route naar open access.
Uitgeverij Wiley en de Nederlandse universiteiten hebben een akkoord bereikt om te investeren in open access.
NARCIS, het nationale platform voor wetenschappelijke informatie open access publicaties, heeft een nieuwe mijlpaal bereikt: er zijn nu 400.000 open access publicaties toegankelijk, waarvan 66.000 proefschriften en 165.000 artikelen.
De eerste volledig open access dataset is, conform het nieuwe beleid van DANS, beschikbaar gesteld in EASY door dr. Victor de Boer (VU) en dr. Jurjen Leinenga (Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis).
Het artikel Reeb-Thurston stability for symplectic foliations van twee Nederlandse wiskundigen is binnen de afspraken die met uitgeverij Springer gemaakt zijn als eerste in open access beschikbaar gekomen.
VSNU heeft met uitgever Springer een principe-akkoord bereikt voor 2015 en 2016. Universiteiten betalen voortaan niet meer voor abonnementen, maar voor open access publicatie van artikelen in nagenoeg alle hybride Springer tijdschriften (1.500 titels).
Op 12 februari 2014 heeft UKB haar steun toegezegd aan het SCOAP3 project. UKB is het samenwerkingsverband van de Nederlandse Universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek. Met het SCOAP3-initiatief wil CERN een aantal gerenommeerde tijdschriften op het terrein van ‘high energy physics’ geheel of gedeeltelijk open access maken.
De universiteiten in Nederland nemen deel aan de wereldwijde pilot Knowledge Unlatched. Boeken op het gebied van geestes- en sociale wetenschappen komen direct na publicatie wereldwijd gratis digitaal in open access beschikbaar. De pilot wordt ondersteund door ongeveer 300 bibliotheken uit 24 landen en 13 wetenschappelijke uitgevers, waaronder Brill, Cambridge University Press en De Gruyter. De boeken worden gepubliceerd op het platform Open Access Publishing in European Networks (OAPEN)
OAPEN biedt uitgevers en onderzoeksinstituten de mogelijkheid om hun wetenschappelijk werk beter zichtbaar te maken en wereldwijd te verspreiden. De eerste boeken in het project OAPEN-NL zijn via de OAPEN Library beschikbaar gesteld. Aan de eerste ronde is deelgenomen door vijf wetenschappelijke uitgeverijen. Er zijn 15 uitgaven goedgekeurd.
U bent hier
Deze website informeert academici over de voordelen van open access tot de resultaten van publiek gefinancierd onderzoek
Contact
Volg ons
